Belastingdienst gaat zzp’ers volgend jaar niet controleren

De handhaving van de gewraakte zzp-wet wordt tot 1 januari 2018 opgeschort. Staatssecretaris Eric Wiebes heeft dat vrijdagmiddag bekendgemaakt. Een nieuw kabinet moet de arbeidswet zodanig aanpassen dat bona fide zelfstandigen en hun opdrachtgevers niets te vrezen hebben van de Belastingdienst.

Daarmee neemt Wiebes de onzekerheid in de markt over hoe de Belastingdienst de status van ruim een miljoen zzp’ers beoordeelt, voorlopig weg. Aanvankelijk liep de overgangstermijn naar strikte handhaving af op 1 mei volgend jaar.

Late reactie

Maar de overige opdrachtgevers en zzp’ers hebben volgend jaar, ‘of zo lang als nodig is’ niets meer te duchten. ‘Een ding is duidelijk: onzekerheid voor ondernemers mag gewoon niet en het is de taak van het kabinet om dat op te lossen’, zegt de VVD-staatssecretaris.

De oplossing wordt door PvdA’er Mei Li Vos als ‘redelijk’ ervaren, maar Steven van Weyenberg (D66), is kritischer. ‘Het is goed nieuws dat Wiebes eindelijk in actie komt, maar hij had eerder moeten luisteren naar de kritiek. Het is uit de hand gelopen.’

Onschadelijk

Toch lijkt Wiebes zo ook een voor zijn partij heikel dossier in de komende verkiezingsstrijd onschadelijk te hebben gemaakt. Verliezer is PvdA-minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher die het zwaarst inzette op de aanpak van schijnzelfstandigheid.

De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) die per 1 mei van kracht was gegaan maakte een eind aan de vrijwaring van werkgevers voor schijnconstructies met zelfstandige professionals, via een zogenoemde VAR.

Onrust

Over de toepassing van de nieuwe regulering ontstond grote onrust doordat opdrachtgevers vreesden dat ze met naheffingen en boetes te maken zouden krijgen door onduidelijkheid, vooral over het begrip ‘gezagsverhouding’ dat sinds 1907 bepalend is voor een dienstbetrekking.

Hoe schijnzelfstandigheid wel dient te worden tegengegaan weet het kabinet nog niet. Na de verkiezingen, tijdens de formatie van een nieuwe coalitie, moet het bestaande begrippenkader uit de arbeidswet worden herijkt. Dan gaat het vooral over de ‘gezagsverhouding’ en het vereiste dat een zzp’er zich kan laten vervangen, schrijft Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer. ‘Het moet beter aansluiten bij het huidige maatschappelijke beeld van een arbeidsverhouding. ‘

Erfenis van Wiebes

‘Hiermee schuift Wiebes de problemen af op zijn opvolger’, zegt CDA’er Pieter Omtzigt. Om te voorkomen dat zzp’ers ook in 2018 opdrachten mislopen, moet uiterlijk in april de arbeidswet zijn aangepast. ‘Verkiezingen of niet.’

Maarten Post, voorzitter van ZZP Nederland, vindt dit geen oplossing. ‘Het is uitstel van executie omdat Wiebes het vertikt om zzp’ers een eigen rechtspositie te geven.’ Hij krijgt bijval van Van Weyenberg. ‘Een zzp’er moet zich als zodanig in kunnen schrijven bij de Kamer van Koophandel. Dat is de enige uitweg.’

‘Chaos’ door Wiebes?

Wiebes heeft de afgelopen weken naarstig overleg gevoerd met minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Lodewijk Asscher, die verantwoordelijk is voor de arbeidswet, over aanpassingen die de onzekerheid moeten wegnemen.

Op het verwijt van VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer dat Wiebes zelf een ‘chaos’ heeft laten ontstaan, zegt hij alleen maar dat het ‘duidelijk is dat we er nog niet zijn’. Maar de vrijwaringsverklaring voor werkgevers (VAR), die aan de dereguleringswet vooraf ging, was volgens hem ‘een gedrocht’.

Iedereen heeft schuld

Vanuit de eigen partij krijgt Wiebes bijval van Erik Ziengs. ‘We weten allemaal dat de werkgevers, maar ook vakbonden FNV en CNV en ZZP Nederland, hebben meegewerkt aan de wet. Niemand heeft kunnen bevroeden dat het ging wringen bij het arbeidsrecht.’

Toch weet de staatssecretaris ook de polder tevreden te houden met de gepresenteerde oplossingen. Werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) laten weten blij te zijn met de stap om handhaving op te schorten. ‘Het brengt rust op de arbeidsmarkt.’ De FNV is tevreden dat de Wet DBA overeind blijft en dat de aanpak van schijnzelfstandigen door kan gaan.

(Bron: Financieel Dagblad; nieuwsbericht 18-11-2016)